Emeklilikte ek gelir arayışı neden arttı?
Türkiye’de yüksek enflasyonun etkisiyle emekli maaşları uzun süredir çalışanların beklentisini karşılamıyor. Geçim maliyetlerinin artması, sadece Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınan maaşla yaşamayı zorlaştırırken, milyonlarca kişi yaşlılık döneminde ek gelir sağlayacak alternatifleri araştırıyor. Bu noktada Bireysel Emeklilik Sistemi, düzenli birikim ve devlet desteği sayesinde öne çıkan araçlardan biri olarak görülüyor.
Çalışanlar, maaşlarından kesilen primlere ek olarak gönüllü tasarruf yaparak gelecekte daha güvenli bir gelir elde etmeyi hedefliyor. Ancak sistemin cazibesini artıran en önemli unsurlardan biri olan devlet katkısı için yeni bir dönem sinyali veriliyor.
Bireysel emeklilik sistemi neden yeniden düzenleniyor?
Uzun süredir uygulamada olan BES, devletin sağladığı yüzde 30’luk katkı payı ile destekleniyor. Bu katkı, katılımcıların yatırdığı her 100 lira için devletin 30 lira eklemesi anlamına geliyor. Ancak bu uygulamanın bütçe üzerindeki yükü, ekonomi yönetiminin radarına girmiş durumda.
Edinilen bilgilere göre, yeni yıl öncesinde BES’te köklü bir değişiklik yapılması planlanıyor. Amaç, kamu maliyesi üzerindeki baskıyı azaltmak ve emeklilik sistemini daha sürdürülebilir hale getirmek.
Devlet katkısı neden düşürülecek?
Mevcut sistemde yüzde 30 olarak uygulanan devlet katkısı oranının, yeni düzenleme ile yüzde 20 seviyesine çekilmesi gündemde. Bu değişikliğin gerekçesi olarak, katkının bütçeye getirdiği yüksek maliyet gösteriliyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, devlet katkısının bu yıl bütçeye maliyeti yaklaşık 75 milyar lira oldu. 2026 bütçesinde ise bu rakamın yüzde 76 artışla 132 milyar liraya çıkarıldığı görülüyor. Buna rağmen katkı oranında indirime gidilmesi, BES katılımcıları açısından önemli bir kırılma noktası olarak değerlendiriliyor.
Katılımcılar bu değişiklikten nasıl etkilenecek?
Planlanan indirim, hem mevcut katılımcılar hem de sisteme girmeyi düşünen çalışanlar için hesapları değiştirebilir. Devlet katkısının azalması, uzun vadede elde edilecek toplam birikimin düşmesi anlamına geliyor. Bu durum, özellikle sisteme yeni girmeyi planlayanlar açısından BES’in cazibesini sorgulatabilir.
Uzmanlar, mevcut katılımcıların kazanılmış haklarının korunmasının beklendiğini, ancak yeni dönem girişlerinde daha düşük katkı oranının geçerli olacağını belirtiyor. Bu nedenle çalışanların, emeklilik planlarını yeniden gözden geçirmesi gerektiği ifade ediliyor.
Tamamlayıcı emeklilik sistemi bes’i nasıl etkileyecek?
Yeni yıl itibarıyla hayata geçirilmesi planlanan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), emeklilikte ikinci bir maaş hedefiyle tasarlanıyor. Zorunlu ya da yarı zorunlu yapısıyla öne çıkması beklenen TES’in, BES’e olan ilgiyi doğrudan etkilemesi öngörülüyor.
TES’in devreye girmesiyle birlikte, çalışanların birikim tercihlerini iki farklı sistem arasında paylaştırabileceği ya da yalnızca birini seçeceği konuşuluyor. Bu süreçte BES’te devlet katkısının düşürülmesi, sistemler arası dengeyi TES lehine çevirebilecek bir adım olarak yorumlanıyor.
Çalışanlar nasıl bir yol izlemeli?
Ekonomistler, belirsizlik dönemlerinde uzun vadeli tasarruf kararlarının daha dikkatli alınması gerektiğine işaret ediyor. Bireysel emeklilik, her ne kadar uzun vadede avantaj sunsa da, katkı oranlarındaki değişikliklerin getiriyi doğrudan etkilediği vurgulanıyor. Bu nedenle çalışanların, hem BES hem de TES’e ilişkin detayları yakından takip ederek kendi gelir ve risk profillerine uygun bir planlama yapması öneriliyor.