Kütahya'nın 258 yıl önce attığı adım, emek ve iş hukuku tarihinde iz bırakıyor. 13 Temmuz 1766 tarihli Fincancılar Anlaşması, hem işçi haklarını hem de üretim standartlarını belirleyen, Osmanlı dönemine ait yazılı ve resmi belgelerden biri olarak dikkat çekiyor. Bugün ise birçok tarihçiye göre bu belge, Anadolu’da yapılan ilk toplu iş sözleşmelerinden biri olma özelliğini taşıyor.
“Her Kalfa, Günde 150 Fincan Yaparsa 60 Akçe Alır”
1766 yılında Kütahya’daki fincancı esnafı arasında yapılan bu tarihi sözleşmede, kalfaların günlük üretim miktarı ve alacakları ücret açıkça belirtilmişti. Anlaşmaya göre:
“Her bir kalfa, günde 150 has fincan yaparsa 60 akçe alır.”
Bu maddeyle birlikte hem işverenlerin hem de çalışanların yükümlülükleri net bir şekilde belirlenmiş, standart iş tanımı ve ücret politikası resmiyet kazanmıştır. Bu durum, modern anlamda "toplu iş sözleşmesinin" temellerine işaret ediyor.
Kütahya, İş Hukuku Tarihinde de İz Bırakıyor
Kütahya, çini ve seramik sanatındaki öncülüğünü bu kez iş gücü tarihine de taşıyor. Kütahya İl Kültür ve Turizm Müdürü Zekeriya Ünal’ın arşiv çalışmalarıyla gün yüzüne çıkan Fincancılar Anlaşması, sadece sanatın değil, emeğin de kurumsal hafızası olarak büyük önem taşıyor.
Loncalardan Bugüne Bir Miras
Kütahya’da imzalanan bu belge, sadece bir ücret düzenlemesi değil; çalışan hakları, iş gücü planlaması ve sosyal adalet anlayışının yüzyıllar öncesine uzandığını gösteriyor. Aynı zamanda Anadolu’daki lonca kültürünün ne kadar gelişmiş, organize ve bilinçli olduğunu da gözler önüne seriyor.
Anadolu’dan Dünyaya Örnek Bir Sözleşme
Bugün 258. yılı kutlanan Fincancılar Sözleşmesi, Türkiye’nin sosyal ve kültürel tarihine ışık tutan önemli bir belge. Kütahya’nın bu öncü mirası, sadece geçmişi değil; gelecekteki sosyal belediyecilik, işçi hakları ve kültürel planlamalar için de ilham kaynağı olmaya devam ediyor.
