Türk halk müziği tarihinde Kütahya yöresine ait pek çok türkü var. Bu türkülerden yazılı kayıtlara geçirilenler arasında zaman içinde büyük üne kavuşanlar oldu. Bunlardan biri de Kurtlar Vadisi dizisi ile ünlenen "Elif Dedim" türküsü.
Türkiye televizyonlarının efsane haline gelen dizi film projelerinden olan Kurtlar Vadisi, "Elif Dedim" isimli Kütahya türküsünü tüm Türkiye'ye tanıttı. Zaten çok başarılı bir halk müziği çalışması olan Elif Dedim, Kurtlar Vadisi dizisinin ikonik başrolü Polat Alemdar ile sevgilisi avukat Elif Eylül'ün aşkını seyirciye aktaran şarkılardan biri olmasıyla da büyük ün kazandı.
Yücel Başmagcı'nın bestesi ve kaynak kişisi Hisarlı Ahmet olan dolayısıyla hikayesi ve sözleri de Hisarlı Ahmet'e ait olan Kütahya yöresel bir Türk türküsü olan "Elif Dedim", sevdiği kadına kavuşabilmek ve onunla birlikte ömrünü geçirmek için illet bir hastalık olan veremle savaşan bir gencin dramını anlatmaktadır.
Yörede yaşayan genç bir adam, adı Elif olan bir kıza deli divane aşık olur. Bu genç kadın da genç adama karşı boş değildir. Genç kadın da ona aşık olur. Ancak, bu genç adam, eski zamanların acımasız, amansız ve tedavisi olmayan hastalığı olan vereme yakalanmıştır. Elif'in ailesi, genç adamın bu sağlık durumunu öğrendiğinde, kızlarını onunla evlendirmeyi reddeder "Git, tedavini ol, sonrasında Elif'i alabilirsin" dediler. Fakat o dönemde hastanelerde ve dispanserlerde verem tedavisi uygulanıyor olsa da bu hastalığın bilinen net bir tedavisi yoktur. Bu nedenle gencin hastalığı yenme ve tedavi olma umudu çok azdır. Buna rağmen aşkının peşinden giden genç adam tedavi olmak için gerekeni yapar.
Kızın ailesinin isteğine karşı koymayan ve verem karşısında tedaviye başlamak isteyen genç adam, Elif'in aşkını kazanmak için hastaneye yatar. Ancak herkesin bildiği üzere o dönemin şartlarında verem tedavisi olmak oldukça zordur ve genç adamın durumunun iyileşmesi neredeyse imkansızdır. Buna rağmen elinden geleni yapar genç adam ve hastanede tedavi başlar.
Tedavi olmaya başlasa da ölümün kaçınılmaz son olduğunu bilen genç adam, yine de tedavi sürecine devam etmeye karar verir ve Elif'e bir mesaj gönderir. "Ölüm ölüm dediğin nedir ki gülüm, ben senin için yaşamayı göze almışım." der. Bu sözler "Elif Dedim" türküsünün temelini oluşturan ve türkünün en vurucu kısmı olan yeri olur.
Genç adamın yazdığı mektuba maalesef Elif'ten bir yanıt gelmez. Zaman geçtikçe genç adamın hastalığı daha da kötüleşir. Elif'ten de haber alamayan genç adam bu yüzden tedaviden beklediği verimi alamaz ve moral olarak çöker. Depresyona giren ve hastanede yattığı süre boyunca, sadece Elif'ten haber almak ve içindeki acıyı hafifletmek için yalnızca su içen genç adamın durumu iyiye gitmez. Elif'in ailesi, onun genç adama kavuşmasına izin vermediği için genç adam, yemek yemeyi bırakır. Hatta su içmek dışında her şeyi bırakır ve hayata küser.
Kendi ölümünün yaklaştığının ve hatta tabutunun bile hazır olması gerektiğinin farkında olan genç adam, hastaneye yattığı süre boyunca Elif'e olan aşkını ve ağıtını türkü içine yazar ve bu sözleri şapkasının içine saklar. Vereme yenik düşen genç adamdan geriye Elif'e olan umutsuz aşkı ve "Elif Dedim" türküsünün yürek yakan sözleri kalır.
Sonuç olarak, "Elif Dedim" türküsü, aşıkların aşk uğruna verdikleri acı dolu mücadelenin ve ayrılığın hüzünlü bir destanı olarak Türk halk müziği tarihine işlenir. Yıllar boyunca unutulmayan türkü bugün dahi dillerden düşmez.
Bu türkü hem Kütahya yöresinin hem de Türk halk müziği tarihinin en başarılı çalışmalarından biri olarak görülüyor. Çok hüzünlü bir aşk hikayesinin müzikle anlatımı yüreklerde buruk bir his bırakıyor olsa da "Elif Dedim" türküsü sevilerek dinleniyor ve daha uzun yıllar boyunca da dinlenecek gibi görünüyor.
Hikayesi ile yürek burkan, müziği ile insanı alıp uzak diyarlara götüren Elif Dedim türküsünün sözleri ise şöyle;
Elif dedim, be dedim aman
Kız ben sana ne dedim?
Elif dedim, be dedim aman
Kız ben sana ne dedim?
Kuş kanedi kalem olsa
Ah yazılmaz benim derdim
Kuş kanedi kalem olsa
Ah yazılmaz benim derdim
Elif'im noktalandı aman
Az derdim çokçalandı
Elif'im noktalandı aman
Az derdim çokçalandı
Yetiş anam, yetiş babam aman
Ah mezarım tahtalandı
Yetiş anam, yetiş babam aman
Ah mezarım tahtalandı