Ev Sahibi Olmak Hayal Mi Oldu?
Türkiye, son yıllarda konut ve kira fiyatlarındaki artışla dünya sıralamasında zirveye oturdu. OECD’nin 2015-2025 dönemini kapsayan verilerine göre, Türkiye’de konut fiyatları reel olarak %78,4 oranında arttı. Bu oranla Türkiye, tüm OECD ülkeleri arasında birinci sıraya yerleşti.
SON 3 YILDA FİYATLAR 6 KAT, KİRALAR 7 KAT ARTTI
OECD ortalamasında konut fiyatlarındaki artış yalnızca %33,4’te kalırken, Türkiye’de nominal artışlar rekor düzeye ulaştı.
Son 3 yılda konut fiyatları %608, kiralar ise %705 oranında arttı. Türkiye’yi bu alanda yalnızca İzlanda, Litvanya ve ABD takip etti.
KİRA ENDEKSİ YÜZDE 1.352 ARTTI
OECD’nin kira endeksi verilerine göre, Türkiye’de 2015’te 100 olan baz değer, 2025’in ikinci çeyreğinde 1.452,3 seviyesine çıktı.
Bu da kiralarda son 10 yılda ortalama %1352 oranında bir artış yaşandığı anlamına geliyor.
Örneğin:
2015’te 2.500 TL olan bir daire bugün 36.306 TL’ye,
5.000 TL olan bir lüks daire ise yaklaşık 72.613 TL’ye yükseldi.
Aynı dönemde OECD ortalamasında kira artışı sadece %47,7. Bu alanda Türkiye’yi zorlayan tek ülke Macaristan oldu (%104,5 artış).
KÜTAHYALI VATANDAŞLAR NE DİYOR?
Dumlupınar Gazetesi olarak Kütahya sokaklarında mikrofonumuzu uzattık. Emeklilerden öğrencilere, kiracılardan ev sahiplerine kadar pek çok kişinin ortak görüşü aynıydı:
“Barınma artık en büyük kriz.”
Bir emekli vatandaş: “Bazıları heybesini doldurdu, ben hâlâ TOKİ taksiti ödüyorum. Emekli oldum ama çalışmak zorundayım. 14 bin lira maaşla neyi çevireyim? Şimdi işime de son verdiler. Evim bitmediği için kiracıyım. 16 bin lira kira mı olur?”
Bir başka vatandaş: “Bu ülke düzelmez. 50 yıldır aynı. Artık bir lider için ‘Allah razı olsun’ diyebilmek istiyoruz.”
Bir üniversite öğrencisi: “Doğalgaz, aidat, elektrik… Her şey uçtu. Ev tutmak mümkün değil. 12-13 bin TL’den başlıyor. Yurtlara dönmek zorundayız.”
Bir emlakçı: “Ev almak hayal oldu. İnşaat maliyetleri arttı, biz de kiraları yükseltiyoruz. Ama fırsatçılık yapan ev sahipleri de var. Denetim şart.”
KİRA TAVANI KAĞITTA KALDI
Haziran 2022’de getirilen %25’lik kira artış sınırı, uygulamada etkisiz kaldı.
Açılan emsal davalar, bu sınırın delik deşik olmasına yol açtı.
Haziran 2025 itibarıyla:
Yıllık TÜFE: %35,4
12 aylık ortalama TÜFE: %45,8
Bu da birçok kiracının, sözleşme yenilerken ciddi zamlarla karşılaştığı anlamına geliyor.
EV SAHİBİ OLMAK ARTIK BİR HAYAL
2021 sonrası yaşanan gelişmeler, özellikle gençler için ev sahibi olma umudunu neredeyse yok etti.
10 yıl önce 300 bin TL’ye satılan bir daire, bugün 5 ila 6 milyon TL’ye satılıyor.
Aynı dönemde ortalama hane geliri 3.500 TL’den 30-35 bin TL’ye çıktı.
Ancak konut fiyatı 20 kat artarken, gelir sadece 10 kat arttı. Bu fark, konut alım gücünü tamamen eritmiş durumda.
SOSYAL ETKİLER: GÖÇ, GELECEKSİZLİK, UMSUZLUK
Barınma krizi yalnızca ekonomik değil, sosyolojik bir çöküş riski de taşıyor.
Yükselen kiralar nedeniyle:
- Evlenme oranlarında düşüş,
- Boşanmalarda artış,
- Gençlerde yurtdışına göç planlarında patlama yaşanıyor.
Bir Kütahyalı vatandaş, tabloyu şöyle özetliyor:
“İstanbul’da ev almak yerine Amerika’da bahçeli villa alırsın. Türkiye’de gelir yok, adalet yok. Allah kiracıların yardımcısı olsun.”