Ramazan ayının yaklaşmasıyla birlikte, yardımlaşmanın ve dayanışmanın en önemli unsurlarından biri olan zekât konusu gündeme geldi. 2025 yılında ibadetlerini yerine getirmek isteyen vatandaşlar, zekâtın ne zaman verilmesi gerektiğini, kimlere verilebileceğini ve miktarını merak ediyor. Peki, 2024 yılında ibadetlerini yerine getirmek isteyen vatandaşlar için zekat ne zaman, kimlere ve ne kadar verilir? Prof. Dr. Mehmet Okuyan'ın sosyal medya kanalında tüm soruların cevaplarını paylaştı: İşte detaylar..
ZEKÂTIN VERİLME ZAMANI
Zekât vermek için belirli bir zaman şartı bulunmamakla birlikte, Ramazan ayı, paylaşmanın ve yardımlaşmanın ön planda olduğu bir dönem olduğu için en çok tercih edilen zamandır. Ancak, mal varlığı üzerinden bir yıl geçtiğinde zekât vermek farz hale gelir. Bu nedenle, zekât yılın herhangi bir zamanında da verilebilir.
ZEKÂTIN VERİLECEĞİ SEKİZ GRUP
İslam dininde önemli bir mali ibadet olan zekât, Kur'an-ı Kerim’de belirlenen sekiz gruba verilmelidir. Tevbe Suresi’nin 60. ayetinde bu gruplar açıkça belirtilmiştir. Prof. Dr. Mehmet Okuyan’ın değerlendirmelerine göre, işte zekâtın verileceği kesimler:
Fakirler: Geçimini sağlayamayan, temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan kişiler.
Miskinler: Aşırı yoksulluk içinde, yaşamsal ihtiyaçlarını dahi karşılayamayan bireyler.
Zekât Görevlileri: Zekâtın toplanması ve dağıtımıyla ilgilenen, fakat maddi desteğe ihtiyaç duyan kişiler.
Kalpleri İslam’a Isındırılacak Olanlar: Yeni Müslüman olmuş ve topluma kazandırılması gereken bireyler.
Köleler: Kölelikten kurtulmak isteyen ve özgürlüğüne kavuşmaya çalışan kişiler.
Borçlular: Maddi sıkıntılar içinde olup borcunu ödeyemeyenler.
Allah Yolunda Olanlar: İslam uğruna mücadele edenler, ilim tahsil edenler ya da dini hizmetlerde bulunanlar.
Yolda Kalanlar (İbnü’s-Sebil): Yolculuk esnasında maddi sıkıntıya düşen veya sokakta yaşamını sürdüren kimsesizler.
ZEKÂT NE KADAR VERİLMELİDİR?
Zekât, nisap miktarına ulaşan mal varlığına sahip olan kişiler için farz bir ibadettir. Nisap miktarı, 80.18 gram altın veya bu değere eşdeğer bir mal varlığına sahip olmak şeklinde belirlenmiştir. Zekât oranı ise malın türüne göre değişmekle birlikte genellikle %2,5 olarak hesaplanır. Örneğin, 100.000 TL değerinde mal varlığına sahip bir kişi, 2.500 TL zekât vermelidir.
YETİMLER VE ZEKÂT
Prof. Dr. Mehmet Okuyan’a göre, ayette geçen ifadeler doğru yorumlanmalı ve fakir ile miskin kavramlarının sadece dini mensubiyetle sınırlandırılmaması gerektiği unutulmamalıdır. İhtiyaç sahibi olan herkes bu yardımlardan faydalanabilir.
Öte yandan, yetimler bu listede doğrudan belirtilmemiş olsa da, onların ihtiyaçlarının zekât dışında, ana gelirlerden karşılanması gerektiği vurgulanıyor.
ZEKÂTIN TOPLUMSAL ÖNEMİ
Toplumsal dayanışmanın önemli bir unsuru olan zekât, doğru kişilere ulaştırıldığında sosyal adaleti güçlendiren bir mekanizma haline geliyor. Zekât konusundaki tartışmalar ve yorumlar ise gündemdeki yerini koruyor.
