Türkiye’de son yıllarda hızla artan antibiyotik kullanımı, sağlık uzmanlarını endişelendirmeye devam ediyor. Özellikle kış aylarında enfeksiyon vakalarının çoğalmasıyla birlikte antibiyotiğe yönelim belirgin şekilde yükselirken, yanlış ve gereksiz kullanımın ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılar yapılıyor. Dumlupınar Gazetesi’ne konuşan Eczacı Merve Sarı, mevcut tabloyu “İleride karşımıza büyük sorunlar çıkabilir.” sözleriyle özetledi.
Modern tıbbın en temel tedavi araçlarından biri olan antibiyotiklerin, kontrolsüz kullanım nedeniyle etkisini kaybetmeye başladığını belirten uzmanlar, antibiyotik direncinin dünya genelinde sağlık sistemlerini tehdit eden başlıca problemlerden biri hâline geldiğini ifade ediyor.
“Toplumda hâlâ antibiyotiği her sorunun çözümü sananlar var”
Eczacı Merve Sarı, Türkiye’de antibiyotik kullanımında farkındalığın artmasına rağmen bilinçsiz tüketimin hâlâ yaygın olduğunu söyledi. Sarı, bu konuda şunları dile getirdi:
“Halkın bir kısmında bilinç oluşsa da antibiyotiği her hastalığın ilacı gibi gören bir algı var. Antibiyotikler ancak hekim kontrolünde ve eczacı danışmanlığında kullanılmalı. Gereksiz kullanımın ileride çok daha büyük sorunlara yol açacağını her fırsatta anlatıyoruz.”
Yanlış kullanım bağırsak florasını bozuyor
Antibiyotiklerin gereksiz tüketiminin en belirgin yan etkisinin mide ve bağırsak sorunları olduğunu aktaran Sarı, antibiyotik direncinin de bu hatalı kullanımın yaratacağı en tehlikeli sonuçlardan biri olduğuna dikkat çekti.
“Bakteriler maruz kaldıkları antibiyotiğe hızla uyum sağlar ve direnç geliştirir. Bu da ihtiyaç duyduğunuzda o ilacın artık fayda etmemesi anlamına gelir. Ayrıca antibiyotikler iyi bakteriler üzerinde de etkili olabilir. En sık gördüğümüz yan etki bağırsak florasının bozulmasıdır.”
Reçetesiz antibiyotik yasak: “Hekim yazmadan asla kullanılmamalı”
Sarı, antibiyotiklerin uzun süredir yalnızca reçeteyle verilebildiğini hatırlatarak, buna rağmen hâlâ reçetesiz antibiyotik talep eden vatandaşların bulunduğunu ifade etti:
“Reçetesiz antibiyotik satışı kesinlikle yasaktır. Hekim önermedikçe kullanmak son derece sakıncalı. Tedavi başladıysa da yarım bırakılmaması gerekiyor. Hastalar birkaç günde iyileştiklerini düşünerek ilacı bırakıyorlar. Bu davranış hem direnci artırıyor hem de tedavinin başarısını düşürüyor.”
Sarı ayrıca tedavi tamamlandıktan sonra bağırsak florasının güçlendirilmesi için eczacılar tarafından önerilen probiyotiklerin kullanılmasının önemli olduğuna işaret etti.
“En çok orta yaş grubu ve küçük çocuklarda görülüyor”
Eczacı Merve Sarı, tecrübelerine dayanarak antibiyotik kullanımında en yoğun talebin hangi yaş aralıklarında olduğunu da paylaştı:
“45-59 yaş arası vatandaşlar sık sık antibiyotik talep ediyor ve çoğu zaman tedavinin antibiyotikle olması gerektiğini düşünüyor. Bunun yanında 0-6 yaş grubunda da kullanım oldukça yüksek. Yeni ebeveynlerin tedirginliği ve bilgi eksikliği bunda etkili oluyor.”
“Antibiyotik konusunda ısrarcı olmayın”
Sarı, son olarak vatandaşlara önemli bir uyarıda bulundu:
“Lütfen hekiminiz önermedikçe antibiyotik kullanmayın ve antibiyotik yazılması konusunda ısrarcı olmayın. Biz eczacılar, antibiyotiğe gerçekten ihtiyacınız olup olmadığını değerlendirmeniz için her zaman yanınızdayız.”
Uzmanlar, bilinçsiz antibiyotik kullanımının yalnızca kişisel sağlığı değil, toplum sağlığını da tehdit ettiğini hatırlatarak, antibiyotiklerin yalnızca tıbbi gereklilik hâlinde kullanılmasının hayati önem taşıdığını vurguluyor.
