Trafik kazaları, yüksekten düşmeler, ev içi kazalar ya da spor yaralanmaları… Tüm bu durumlar kafa travmalarına yol açabilir. PARKHAYAT Kütahya Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op.Dr.Gökhan Vatandaş, kafa travmalarında ilk saatlerin hayati önem taşıdığını belirterek, doğru ve bilinçli ilk müdahalenin hayat kurtarıcı olabileceğini vurguladı.
HER DARBE HAFİF GÖRÜNMEMELİ
Kafa travmaları her zaman dıştan belli olmayabilir. Travma sonrası kısa süren bilinç kaybı, baş ağrısı, bulantı, kusma, konuşma bozukluğu, dalgınlık, çift görme ya da kol-bacaklarda güçsüzlük gibi belirtiler beyin hasarının habercisi olabilir. Op. Dr. Gökhan Vatandaş, “Basit gibi görünen bir çarpma, saatler içinde hayatı tehdit eden bir beyin kanamasına dönüşebilir. Bu yüzden dikkatli olmak şart” uyarısında bulundu.
İLK MÜDAHALE NASIL OLMALI?
Travma sonrası olay yerindeki ilk dakikalar kritik önem taşır. Yapılması gerekli, doğru ilk yardım adımları:
* Hasta sabit tutulmalı: Boyun omurları zarar görmüş olabilir. Hastayı oynatmamak çok önemli.
* Bilinç kontrolü yapılmalı: Sesli uyarılarla tepki verip vermediği değerlendirilir.
* Solunum ve nabız kontrol edilmeli: Hayati bulgular izlenmeli, gerekirse temel yaşam desteği uygulanmalı.
* 112 acil servis aranmalı: Profesyonel müdahale için vakit kaybedilmemeli.
* Kanama varsa temiz bir bezle hafif baskı uygulanmalı. Ancak asla yaranın içine herhangi bir madde sokulmamalı.
NELERDEN KAÇINILMALI?
• Kafa travması geçiren kişi ayağa kaldırılmamalı ya da zorla konuşturulmamalı.
• Kusma varsa baş yana çevrilmeli, ancak boyun hareket ettirilmemeli.
• “Bir şeyin yoktur” diyerek müdahale edilmeden bırakmak en büyük hatadır.
• İlaç verilmemeli, buz ya da soğuk uygulama yapılmamalıdır (hekim önerisi olmadan).
TRAVMA SONRASI GECİKMİŞ BELİRTİLER ÖNEMLİ OLABİLİR
PARKHAYAT Kütahya Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Gökhan Vatandaş; “Bazı kafa travmalarında belirti ve bulgular hemen ortaya çıkmayabilir. Özellikle yaşlılar ve çocuklarda, saatler hatta günler sonra ortaya çıkan uyku hali, unutkanlık, şiddetli baş ağrısı gibi şikâyetler dikkate alınmalı ve mutlaka hastaneye başvurulmalıdır.
Unutmayın: Kafa travmaları hafife alınacak durumlar değildir. Olası bir baş çarpması veya düşme sonrası belirtiler varsa, zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.” dedi.
