Yurt dışı alışverişte yeni dönem başlıyor
Türkiye’de milyonlarca tüketicinin yurt dışı alışveriş alışkanlıklarını doğrudan etkileyecek kritik bir düzenleme gündemde. Hükümete yakın kaynaklardan sızan bilgilere göre, uzun süredir tartışma konusu olan 30 euro gümrük muafiyeti tamamen kaldırılacak. Özellikle Çin merkezli Temu ve Shein gibi platformların hızlı yükselişi, yerli üreticileri zor durumda bırakırken, hükümet bu alandaki açıkları kapatmak için harekete geçti.
Yeni sistem nasıl işleyecek?
Mevcut uygulamada 30 euro altındaki siparişlerde belirli bir vergi sistemi geçerliydi. AB ülkelerinden gelen ürünlerde %30, diğer ülkelerden gelenlerde ise %60 oranında sabit vergi uygulanıyordu. Ancak yeni düzenleme ile birlikte:
-
Ürünün türüne göre değişen oranlarda Gümrük Vergisi,
-
Her üründe %20 oranında Katma Değer Vergisi (KDV),
-
Belirli kategoriler için Özel Tüketim Vergisi (ÖTV),
-
Gümrük sunum ücreti ve damga vergisi gibi ek masraflar alınacak.
Bu tablo, özellikle uygun fiyatlı ve küçük paket alışverişlerinde ciddi bir maliyet artışı anlamına geliyor. Vatandaşlar yalnızca ürün fiyatını değil, ek masrafları da ödemek zorunda kalacak.
Temu ve Shein etkisi büyüyor
Son dönemde Temu’nun Türkiye pazarındaki yükselişi rakamlarla da gözler önüne serildi. Temmuz 2025’te 29 milyon ziyaretçiye ulaşan platform, Amazon Türkiye’yi geride bıraktı.
Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre, 2025’in ilk yarısında e-ithalat harcamaları %65 artarak 155,3 milyar TL’ye ulaştı. Buna karşın e-ihracat artışı %7,4 seviyesinde kaldı. Uzmanlar bu dengesiz büyümenin, yerli üreticilerin rekabet gücünü ciddi şekilde zayıflattığını vurguluyor.
Yerli üreticiyi koruma gerekçesi
Ekonomim gazetesine konuşan üst düzey bir yetkili, “Çin kaynaklı e-ticaret sitelerinin Türkiye’ye satışları aylık 300 milyon doları buldu. Bu, günde 10 milyon dolarlık giriş demek. Mevzuata aykırı ürünler de ülkeye daha kolay giriyor. Artık 30 euroluk limitin sıfırlanması kaçınılmaz hale geldi.” sözleriyle düzenlemenin nedenini açıkladı.
Özellikle tekstil, züccaciye ve elektronik sektörlerindeki işletmeler, düşük fiyatlı ithalat karşısında güç kaybediyor. Yeni sistemin, bu alanlarda yerli üreticiyi korumayı hedeflediği belirtiliyor.
Avrupa’da da benzer adımlar atılıyor
Türkiye’nin atmayı planladığı bu adım yalnızca ulusal düzeyde değil, küresel ölçekte de dikkat çekiyor. Avrupa Birliği, 150 euro muafiyetini 2028’e kadar tamamen kaldırmayı planlıyor. Fransa ise bu sürecin daha erken hayata geçirilmesi için yoğun baskı yapıyor.
Araştırmalar, Avrupa’ya giren 150 euro altındaki paketlerin %91’inin Çin’den geldiğini ortaya koyuyor. Bu da sorunun yalnızca Türkiye’nin değil, tüm Avrupa’nın gündeminde olduğunu gösteriyor.
Vergi artışı tüketiciyi nasıl etkileyecek?
Yeni düzenleme, tüketicilerin ucuz ürün alma alışkanlığını ciddi şekilde değiştirecek. Daha önce düşük maliyetle sipariş edilebilen aksesuar, elektronik parçalar veya tekstil ürünleri, artık vergiler ve ek masraflar nedeniyle yüksek fiyatlara mal olacak.
Uzmanlara göre, bu durum kayıt dışı ticaretin önlenmesi açısından olumlu bir adım olsa da, milyonlarca tüketici için alışveriş maliyetlerini artıracak ve süreçleri daha karmaşık hale getirecek.
