Chia tohumu, Lamiaceae (ballıbabagiller) familyasından Salvia Hispanica isimli bitkiden elde edilen yenebilir oval formda gri renkte, siyah veya beyaz noktalara sahip tohumlar olarak tanımlanabilir. Yüksek oranda lif ve omega-3 yağ asidi içermektedir. Çoğu bitkisel besinin aksine, chia tohumları dokuz amino asidin tamamını içerir bu özelliğinden dolayı tam bir protein kaynağıdır. 100

gram chia tohumunun 34 gramını lifler, 16 gramdan fazlasını yüksek kaliteli proteinler oluşturmaktadır. Barındırdığı yüksek lif sayesinde sindirime yardımcı olur. Tohumlar şişerek kalıcı bir tokluk hissi sağlayabilmektedir bundan dolayı kilo kontrolünde de önemli bir besin nitelikliğindedir.

 

 

Chia Tohumu

Faydaları Nelerdir?

•          Chia tohumu alfa-linolenik asit adı verilen omega-3 yağ asiti açısından zengin bir kaynaktır. Bu yağ asidi kalp sağlığını destekler ve kalp iltihaplanmalarını azaltmada öncü bir rol üstlenir. 

•          Omega-3 yağ asitleri bilişsel fonksiyonları iyileştirir ve zihinsel netliği artırır. Beyin sağlığını desteklemede önemli bir rol üstlenir. 

•          Yüksek lif içeriği ile bağırsak hareketliliğini artırır,

kabızlığın önüne geçer ve çeşitli sindirim sistemi sorunlarının çözümüne yardımcı olarak sindirim sistemini destekler. 

•          Chia tohumları lif içeriği sayesinde sindirilebilirlik sürecini yavaşlatarak uzun süreli bir tokluk hissi sağlar ve böylece atıştırmayı azaltarak kilo kontrolüne katkıda bulunur.

•          Su ile temas ettiğinde jelatinimsi bir yapı

oluşturması sebebiyle hidrasyonu artırabilir ve vücutta suyun daha uzun süre tutulmasına yardımcı olur. 

•          İçeriğinde bulunan proteinler kas sağlığını destekler ve enerji seviyesini artırabilir. Özellikle vegan ve vejetaryen diyetlerinde protein ihtiyacını karşılamak için sıklıkla tercih edilir. 

•          İçeriğinde kan şekerini kontrol etmeye yardımcı lifler bulunur. Bu lifler

sayesinde tip 2 diyabet riski azalabilir ve insülin duyarlılığı artabilir. 

•          Antioksidanlar açısından zengin içeriği serbest radikallerle savaşarak hücresel stresi azaltmada etkili bir rol üstlenir. 

•          Chia tohumları kalsiyum, fosfor, magnezyum, demir ve manganez gibi vücut için önemli mineralleri içerir. B vitaminleri gibi çeşitli vitaminleri de bünyesinde barındıran bu tohumlar

kemik sağlığını güçlendirmeye yardımcı olurken genel metabolizmayı da destekler. 

•          Alerji riskinin azalmasına katkıda bulunabilir. Alerjenik olmayan bu tohumlar gluten intoleransı olanların güvenle tüketebileceği bir üründür. 

 

 

Chia Tohumu Nasıl Tüketilir?

Chia tohumları çiğ olarak

yenebileceği gibi çeşitli yemeklerle de hazırlanabilir. Tahıl, pirinç, yoğurt veya sebzelerin üzerine öğütülmüş veya bütün chia tohumları serpilerek tüketilebilir. Chia tohumları çok emicidir ve suya batırıldığında jelatinimsi bir doku geliştirir, bu da onları pişmiş tahıllara veya diğer yemeklere karıştırmayı kolaylaştırır. Chia bitkisinin tek önemli kısmı tohumlar değildir; filizler de yenilebilir. Bunları salatalara, sandviçlere ve diğer

yemeklere eklemeyi deneyebilirsiniz.

Chia tohumları serin ve karanlık bir yerde saklanmalıdır. Tohumları öğütürseniz hava geçirmez bir torbaya veya saklama kabına koyabilir, kiler veya buzdolabında saklayabilirsiniz.

 

 

Chia tohumu zararları nelerdir?

Düzenli ve ölçülü tüketildiğinde sağlığa birçok faydası bulunan bu tohumların dengesiz

tüketilmesi sonucunda karşılaşılabilecek chia tohumu zararları ve yan etkileri gözlemlenebilir.  

•          Chia tohumları özellikle susam tohumlarına ve keten tohumlarına hassasiyeti olan bireylerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. 

•          Sıvı ile temas ettiğinde jelatin yapısına dönüşen bu tohumlar yutma güçlüğüne neden olabilir. 

•          Yüksek lif içeriği sebebiyle aşırı tüketilmesi halinde

kişilerde şişkinlik, gaz ve karın ağrısı gibi gastrointestinal rahatsızlıklara yol açabilir. 

•          Kan pıhtılaşmasını etkileyebilecek omega-3 yağ asitleri içeriği nedeniyle kan sulandırıcı ilaç kullananların bu tohumları aşırı miktarda kullanması önerilmez. 

•          Dengeli bir diyet ve egzersiz programı takip edilmiyorsa kilo kontrolüyle ilgili sorunlara yol açabilir. 

•          Vücutta çözünmeyen lif

içeriği açısından zengindir. Bazı bireyler çözünmeyen liflere karşı hassasiyet gösterebilir. Bu durum sonucunda bireylerde mide rahatsızlıkları ve sindirim sorunları gibi sorunlar ortaya çıkabilir. 

 •  Böbrek taşı problemi olan bireylerin bu tohumları fazla tüketmesi önerilmez. İçeriğinde yüksek oranda oksalat maddesi barındıran chia tohumları böbrek taşı riskini artırabilir.

Uzman Diyetisyen

AYŞEGÜL AKKAYA ERDEN