Bir insanı diğerinden ayıran en önemli özellik nedir ? Bir insanın bir başka insana düşman olması için ne gibi bir neden gerekir ?
Dil ayrılığı mı ? Din ayrılığı mı ? Renk ayrılığı mı ? Milliyet ayrılığı mı ?
Diyelim ki bunların hepsi de aynı anda geçerli. Peki dili, dini, rengi, milliyeti sizden farklı olan bir insanın canı yanmaz mı, kanı akmaz mı, üzülmez mi, sevinmez mi, gülmez mi, ağlamaz mı ? Evladını en az sizin sevdiğiniz kadar sevmez mi ? Susamaz mı, acıkmaz mı ? Geleceğe dair hayaller kurmaz mı ? Hayal kırıklıkları yaşamaz mı ?
Nedir bir insanı diğer bir insana düşman yapan etkenler ?
İngilizlerin kışkırtmasıyla Çanakkale Savaşı'na katılarak ölen Anzaklar büyük lider Mustafa Kemal'in söylediği gibi artık bizim evlatlarımız olmadı mı ?
Ruanda'da Belçika'nın kendi çıkarları doğrultusunda o güne dek kardeşce ve ayrım olmaksızın yaşayan Hutular ve Tutsiler'in arasında çıkan çatışmalarda yalnızca 100 gün içinde yaklaşık 1 milyon insan öldü. Palalarla öldürüldü insanlar, sokaklar kan gölüne döndü. 100 gün süren katliamın sonunda II. Dünya Savaşı sonrasının en büyük soykırımı yaşanmıştı.
Afrika ülkelerinin neredeyse tamamı gibi, Ruanda da sömürgeciliğin yapay sınırlarla ortaya çıkardığı bir ülke. Önce Alman, daha sonraki yıllarda ise Belçika kolonisi haline getirilen ülkedeki üç topluluk (Hutu, Tutsi ve Twa) sömürgecilerin gelişine kadar beraber yaşarken, dış güçlerin gelişiyle toplumsal yapı değişime uğradı. En önemli değişim ise birbirleriyle akraba olan bu toplulukların etnik yönden keskin olarak ayrıştırılması oldu.
Sömürgecilik yıllarında toplumun etnik ayrım üzerinden şekillendirilmesi, hiç kuşkusuz Ruanda’yı felakete sürükleyen başlıca etkendi. 1899’da Almanya tarafından sömürgeleştirilen Ruanda, Almanların I. Dünya Savaşı’ndan mağlup ayrılmasının ardından 1918’de Belçika’ya devredildi. Her iki sömürge idaresinin de Ruanda’ya bıraktığı miras, ayrılıkçı ve ırkçı siyaset tarzından başka bir şey değildi.
Ruanda'da bunlar yaşanırken BM, ABD ve Avrupa kenara çekilerek izlediler. Hiç bir müdahalede bulunmadılar.
Belçika sömürge yönetimi 1962 yılında ülkeden çekilirken, arkasında patlamaya hazır, nefret dolu bir toplum bırakmıştı.
Kardeş kardeşi öldürdü. Elbette ki ayrıştırılarak...
Sizler kendinizi her ne şekilde ifade edersiniz edin, birbirinize düşman olduğunuzda kazananlar her zaman sizi ayrıştıranlar olacaktır.
Ölenler, acı çekenler hep sizlerden olacaktır.
Yurtlarını, topraklarını, ailelerini, evlatlarını kaybedenler hep sizlerden olacakır.
Kimsenin oyuncağı, maşası olmayın.
Sizi ayrıştıranlar topraklarına toprak, paralarına para, zenginliklerine zenginlik katarken, sizlerin düştüğü duruma zerre kadar üzülmeyeceklerdir.
Çünkü onlar sizin gibi ne vatan, ne toprak kaybedecek, ne de çocukları ve yakınları bu savaşlarda yitip gitmeyecek.
12 Eylül sürecine giderkenki kendi toplumumuzu bir düşünün. Sağcı, solcu derken kardeş kardeşe düşman olmadı mı, kardeş kardeşi vurmadı mı ?
Dünyanın kurtuluşu ancak ortak değerler etrafında toplanan, akıllı ve iyi insanlar sayesinde gerçekleşebilir. Ne zaman ki insanlar bunun farkına varırlar, gerçek gücün kendi ellerinde olduğunu da görürler. Ama bu ayrışarak olmaz, birleşerek olur. Böyle bir gücün karşısında dev gibi görünenlerin nasıl da kağıttan kaplanlar olduğuna şahit olursunuz.
NE OKUMALI
George Orwell, Hayvan Çiftliği
NE İZLEMELİ
Yönetmenliğini Terry George'nin yaptığı, başrolünü Don Cheadle ve Nick Nolte'nin oynadığı, 2004 yılında vizyona giren Hotel Ruanda.